แนวคิดนี้มีความซับซ้อนและครอบคลุมหลายประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการเมืองระหว่างประเทศ อำนาจทางวัฒนธรรม และการไม่สมดุลในวิธีการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นี่คือรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับสาระสำคัญของแนวคิดนี้
1. อำนาจในการนิยามและการควบคุมวาทกรรม
หนึ่งในประเด็นหลักของ Orientalism คือการที่โลกตะวันตกมีอำนาจในการนิยามและควบคุมวาทกรรมเกี่ยวกับโลกตะวันออก เช่นเดียวกับในกรณีของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โลกตะวันตกมักเป็นผู้กำหนดนิยามของปัญหา วิธีการแก้ไข และการจัดการทรัพยากร โดยที่ประเทศในโลกใต้ไม่มีอำนาจในการนิยามหรือตัดสินใจเกี่ยวกับวิธีการที่เหมาะสมกับบริบทของตนเอง นี่ส่งผลให้การตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในหลายพื้นที่เป็นไปตามกรอบความคิดของตะวันตก ซึ่งอาจไม่เหมาะสมกับบริบทของชุมชนท้องถิ่นในโลกใต้
2. การสร้าง “อื่น” (Othering)
Orientalism เน้นถึงการสร้างภาพลักษณ์ของ “อื่น” หรือการทำให้คนที่ไม่ใช่ตะวันตกกลายเป็นสิ่งที่แตกต่างและด้อยค่า ในบริบทของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นี่หมายความว่าโลกตะวันตกมักจะมองว่าประเทศในโลกใต้เป็น “เหยื่อ” ของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ต้องการการช่วยเหลือ แทนที่จะมองว่าพวกเขาเป็นหุ้นส่วนในการแก้ไขปัญหา การมองแบบนี้ช่วยให้โลกตะวันตกยังคงมีอำนาจในการควบคุมและกำหนดทิศทางการแก้ไขปัญหา
3. การแบ่งแยกทางภูมิศาสตร์และสังคม
แนวคิด Orientalism ของ Said ยังเน้นถึงการแบ่งแยกทางภูมิศาสตร์ที่ใช้ในการสร้างอำนาจและความแตกต่างระหว่างตะวันออกและตะวันตก การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศก็มีลักษณะคล้ายกัน โดยการแบ่งแยกระหว่าง “ประเทศผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกหลัก” และ “ประเทศที่ได้รับผลกระทบ” นี้มักจะสร้างความเป็นอื่นและสร้างการแบ่งแยกทางสังคม นอกจากนี้ยังสร้างความเข้าใจผิดว่าโลกตะวันตกมีวิธีการแก้ไขที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพมากกว่า
4. อคติต่อความรู้ท้องถิ่นและวัฒนธรรม
ในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ มักมีการส่งเสริมแนวคิดหรือวิธีการจากตะวันตก โดยลดความสำคัญของความรู้ท้องถิ่นและวัฒนธรรมดั้งเดิม การมองว่าวิธีการแก้ไขปัญหาจากตะวันตกมีประสิทธิภาพกว่าเป็นการสะท้อนถึงอคติที่มีต่อวัฒนธรรมท้องถิ่น นี่เป็นการสร้างความไม่เท่าเทียมในการจัดการปัญหา โดยไม่ให้คุณค่าแก่ความรู้หรือประสบการณ์ที่มีในชุมชนท้องถิ่น
5. ผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคม
Orientalism of Climate Change ยังเกี่ยวข้องกับผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมที่เกิดจากการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ตัวอย่างเช่น นโยบายที่กำหนดโดยประเทศตะวันตกเพื่อแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอาจส่งผลกระทบทางลบต่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศในโลกใต้ ที่ต้องปรับตัวให้เข้ากับมาตรฐานที่ไม่ได้ถูกกำหนดขึ้นมาเพื่อตนเอง นอกจากนี้ยังมีการตั้งข้อสังเกตว่า บางครั้งการช่วยเหลือที่เกิดขึ้นนั้นเป็นการสร้างพันธะหรือความสัมพันธ์ที่ไม่เท่าเทียม ซึ่งอาจเป็นการคงไว้ซึ่งความเหลื่อมล้ำทางอำนาจ
6. การพึ่งพาเทคโนโลยีจากโลกตะวันตก
ในการแก้ไขปัญหาสภาพภูมิอากาศ มักมีการเน้นใช้เทคโนโลยีและวิธีการที่มาจากประเทศพัฒนาแล้ว โดยไม่ให้ความสำคัญกับการแก้ไขปัญหาที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตท้องถิ่นหรือความรู้พื้นบ้าน นี่เป็นการสะท้อนถึงแนวคิด Orientalism ที่มองว่าเทคโนโลยีจากตะวันตกเป็นสิ่งที่เหนือกว่าและจำเป็นในการแก้ไขปัญหา แม้ว่าจะไม่สอดคล้องกับบริบทหรือความต้องการของประเทศในโลกใต้
อ้างอิงเพิ่มเติม
1. Said, E. W. (1978). Orientalism. New York: Pantheon Books.
2. Baldwin, A., Cameron, L., & Kobayashi, A. (Eds.). (2011). Rethinking the Great White North: Race, Nature, and the Historical Geographies of Whiteness in Canada. Vancouver: UBC Press.
3. Gupta, J., & Vegelin, C. (2016). Sustainable development goals and inclusive development. International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics, 16(3), 433-448. doi:10.1007/s10784-016-9323-z.
4. Nixon, R. (2011). Slow Violence and the Environmentalism of the Poor. Cambridge, MA: Harvard University Press.
5. Sultana, F. (2021). Critical climate justice. The Geographical Journal, 187(1), 5-16. doi:10.1111/geoj.