เขียนโดย DREW PENDERGRASS และ TROY VETTESE
วันที่ 2 มิถุนายน 2022
แปลและเรียบเรียงโดย ปิโยรส ปานยงค์
https://www.elysian.press/p/do-we-want-half-earth-socialism
อ้างอิง https://www.noemamag.com/planning-an-eco-socialist-utopia/
(ต่อจากวันเสาร์ที่แล้ว)
นอกจากข้อจำกัดด้านพื้นที่ของการฟื้นฟูระบบนิเวศตามแนวทาง Half Earth แล้ว นักวิทยาศาสตร์ยังพบข้อจำกัดอื่นๆของระบบนิเวศอีกตั้งแต่ปริมาณสูงสุดของไนโตรเจนและฟอสฟอรัสที่นำมาใช้ผลิตปุ๋ย (68 และ 6.8 ล้านตันต่อปีตามลำดับ) โดยไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อแหล่งน้ำสะอาดเพื่อการบริโภค ไปจนถึงปริมาณคาร์บอนที่สามารถปล่อยได้โดยไม่ทำให้อุณหภูมิผิวโลกสูงขึ้นอีกเกิน 2 องศา (1.8 ตันต่อคนต่อปี) นอกจากนี้ยังมีข้อจำกัดเรื่องระดับมลภาวะที่ยอมรับได้และรับรองโดยหน่วยงานสาธารณสุข ยกตัวอย่างเช่น ค่าเฉลี่ยปริมาณฝุ่น pm 2.5 ในบรรยากาศไม่ควรเกิน 10 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร แต่ข้อจำกัดเหล่านี้ไม่ควรตั้งค่าไว้ตายตัว องค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ไม่เพียงสะท้อนถึงทฤษฎีและเทคโนโลยีล่าสุดของมนุษย์ แต่ยังมีประเด็นทางสังคมที่จับต้องได้ยาก ดังนั้น Gosplant หรือรัฐบาลสมมติของเราจะต้องมีแผนการที่หลากหลายเพื่อรองรับความเป็นไปได้ในอนาคตที่มีความหลากหลายเช่นกัน
ในการวางแผนการผลิตอาหารและพลังงาน Gosplant จะต้องกำหนดโควต้าพลังงานไว้หลายๆแบบเช่นที่ 2000-Watt Society เคยเสนอไว้ และรับประกันปริมาณอาหารที่เพียงพอสำหรับทุกคน การตัดสินใจในทางเลือกเหล่านี้เป็นการตัดสินใจเชิงสังคมเช่นเดียวกับข้อจำกัดอื่นๆของ Gosplant ผู้เชี่ยวชาญบางรายทดลองใช้โควต้าพลังงานที่ต่ำกว่า 500 วัตต์ ซึ่งเป็นปริมาณที่ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยการบริโภคพลังงานของสหรัฐอเมริกาถึงยี่สิบเท่า เป้าหมายที่ตึงมือเช่นนี้เป็นไปได้ รัฐบาลสมมติเพียงแค่กำหนดข้อบังคับในการบริโภคสินค้า เครื่องใช้ไม้สอย การขนส่ง พลังงานไฟฟ้า และที่อยู่อาศัย และ Gosplant ก็ไม่ต้องตัดสินใจในเรื่องเหล่านี้แทนประชาชนทุกคน แต่ใช้การวางแผนไว้หลายๆทางที่มีโควต้าพลังงานที่แตกต่างกันไป และให้ประชาชนเป็นผู้ตัดสินใจว่าแผนไหนจะเหมาะสมที่สุดทั้งต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมมนุษย์เอง
Linear programming เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังที่สามารถเปลี่ยนข้อจำกัดเหล่านี้ให้เป็นแผนงานได้ (โดยวัดเป็นหน่วยเชิงธรรมชาติ) ไม่ว่าใครก็ตามสามารถเสนอข้อจำกัดการใช้ทรัพยากรเข้ามาในแผนและกำหนดอัตราที่สังคมจะบริโภคได้ วิศวกรทางสังคมของ Gosplant ไม่จำเป็นต้องปิดบังว่าจะให้ความสำคัญกับตัวแปรใดมากกว่าอย่างเช่นอาหารและพลังงาน Linear Programming มิได้บังคับว่าสังคมจะต้องเป็นมังสวิรัติกันทั้งหมดหรือจะต้องหันมาใช้พลังงานสะอาดกันทั้งหมด
ตัวอย่างขั้นต้นได้แก่ นักวางแผนกำหนดเป้าหมายหลักไว้สองเป้าหมายคืออาหารและพลังงานที่เพียงพอต่อความต้องการขั้นพื้นฐานของประชาชนทุกคนโดยไม่ละเมิดขีดจำกัดของนิเวศบริการ และการระบบการผลิตขั้นพื้นฐานที่ตอบสนองเป้าหมายต่างๆด้วยวิธีการที่แตกต่างกัน และจิ๊กซอว์ตัวสุดท้ายได้แก่ Objective Function หรือข้อมูลเชิงปริมาณในระดับสูงสุดหรือต่ำสุดที่อัลกอริธึมของ Linear Programming จะต้องคำนวณออกมา บรรดาบริษัทในระบอบทุนอาจต้องการใช้ Linear Programming เพื่อลดต้นทุนดำเนินการของตน แต่นักออกแบบของ Gosplant อาจต้องการลดการใช้ที่ดิน การปล่อยก๊าซเรือนกระจก หรือปัจจัยอื่นที่ส่งผลต่อเป้าหมายมากกว่าหนึ่งเป้าหมายขึ้นไป ดังนั้นโมเดลที่ Linear Programming สร้างขึ้นก็จะเสนอผลลัพธ์ที่มีการผสมผสานกันระหว่างแหล่งพลังงานและอาหารตามที่ได้ตั้ง Objective Function ไว้ หรือแจ้งผู้ออกแบบว่าไม่สามารถสร้างแผนได้เนื่องจากมีข้อจำกัดมากเกินไป (เราไม่ควรลืมว่าสิ่งที่เรากำลังทำอยู่เป็นเพียงโมเดลตัวอย่างที่จะแสดงให้เห็นว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับสังคมหากนำแผนดังกล่าวไปใช้งานโดยใช้การวัดผลเป็นหน่วยเชิงธรรมชาติ มิได้หมายความว่าเราสามารถใช้เพียง Linear Programming เพื่อขับเคลื่อนโลกได้)
ในการทำความเข้าใจวิธีการที่ Linear Programming ใช้ในการแปรรูปข้อมูลดิบ ขอให้เราพิจารณาประเด็นด้านอาหาร เพื่อให้ประชาชนทุกคนสามารถซื้อหาอาหารเพื่อสุขภาพรับประทาน Gosplant มีหลายวิธีการเพื่อบรรลุเป้าหมายนี้ หากประชากรส่วนใหญ่รับประทานทั้งผักและเนื้อสัตว์ รัฐต้องใช้ที่ดิน 2.5 เอเคอร์ต่อคนและปล่อยคาร์บอน 2.25 ตันต่อปีต่อคน แต่ถ้าประชากรส่วนใหญ่เป็นมังสวิรัติ รัฐจะใช้ที่ดินเพียง 0.8 เอเคอร์ต่อคนและปล่อยคาร์บอนเพียง 1.5 ตันต่อปีต่อคน แม้ว่ารัฐบาล Gosplant จะไม่สามารถแสดงออกอย่างชัดแจ้งได้ว่าต้องการให้ประชาชนของตนรับประทานอาหารประเภทใด แต่อัลกอริธึมของ Linear Programming algorithm มีแนวโน้มที่จะเลือกมังสวิรัติเพราะเป็นอาหารประเภทที่ตอบสนองทั้งสองเป้าหมายได้แก่ความต้องการของประชากรและข้อจำกัดของระบบนิเวศ แต่ถ้าสังคมไม่ยอมเปลี่ยนไปเป็นมังสวิรัติทั้งหมด ผู้ออกแบบก็สามารถเก็บการผลิตเนื้อสัตว์บางส่วนไว้ได้แล้วไปลดการใช้ที่ดินและก๊าซเรือนกระจกที่จุดอื่นเพื่อชดเชยการใช้ที่ดินและก๊าซเรือนกระจกที่เพิ่มขึ้นจากการผลิตเนื้อสัตว์ Linear Programming เป็นเพียงเครื่องมือที่ใช้แนวคิดของ Otto Neurath เพื่อการทำนายผลลัพธ์ในรูปแบบต่างๆและใช้กระบวนการทางประชาธิปไตยเพื่อเลือกผลลัพธ์ที่ต้องการ
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการบริโภคของสังคมให้เป็นมังสวิรัติ สังคมในซีกโลกเหนือที่มีการบริโภคเนื้อสัตว์มากกว่าซีกโลกใต้เกือบสิบเท่าจะต้องเสียสละ ซึ่งก็เป็นการสมควรอยู่ สังคมมังสวิรัติในอุดมคติในงานวิจัย “Planetary Health Diet” ที่เผยแพร่ใน EAT-Lancet Study เสนอให้ใช้โควต้า 2,500 แคลอรีต่อหัวประชากรที่นอกจากจะลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมลงได้แล้วยังสามารถแก้ไขปัญหาอัตราการเสียชีวิต 11 ล้านคนต่อปีเนื่องจากได้รับสารอาหารไม่เพียงพอหรือเบาหวานและโรคหัวใจจากการบริโภคเนื้อสัตว์และอาหารแปรรูปบางประเภทได้อีกด้วย การรับประทานอาหารจำพวกถั่วเพื่อทดแทนเนื้อสัตว์จะเพิ่มอัตราการจับไนโตรเจนตามธรรมชาติของที่ดิน (ดังนั้นเกษตรกรจึงสามารถลดการพึ่งพาปุ๋ยที่ผลิตด้วยกรรมวิธีที่ต้องใช้พลังงานฟอสซิล) และฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของที่ดิน (อ่านต่อวันพฤหัสบดี)