วารสาร Wall Street ได้เผยแพร่บทความ เรื่องการลดคาร์บอนด้วย ตลาดคาร์บอนเครดิตภาคสมัครใจจากการจัดการน้ำ โดยกล่าวถึงสถานการณ์ในปัจจุบันว่า มีประชาชนกว่า 2 พันล้านคนที่เข้าไม่ถึงน้ำดื่มสะอาด ปลอดภัย และส่วนมากเป็นประเทศที่มีการปล่อยคาร์บอนต่ำต่อหัว และยังมีประชาชน มากกว่า 4,000 ล้านคน ที่ต้องเจอแรงกดดันจากปัญหาน้ำ เข้าถึงน้ำไม่เท่าเทียม
ปัญหาทั้งหมดนี้ถูกนำมาตีความว่า สามารถช่วยเหลือได้ด้วยการใช้คาร์บอนเครดิตภาคสมัครใจ โดยอ้างถึงงานศึกษา ของมหาวิทยาลัย Colorado ที่กล่าวว่า ใน ภาคส่วนเรื่องน้ำ ได้ปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกถึง 10% จากการใช้พลังงานในการบำบัดน้ำเสีย และการขนส่ง รวมถึงน้ำเสียจากการเน่าเปื่อยของอินทรีย์วัตถุ การปลดปล่อยก๊าซจากพื้นผิวน้ำ พื้นที่ชุ่มน้ำถูกทำลายและอื่น ๆ
จากรายงานของกองทุนสัตว์ป่าโลก ระบุว่า 60% ของ GDP โลก หรือ 58 พันล้านเหรียญถูกนำมาใช้เพื่อแก้ปัญหาความไม่มั่นคงด้านน้ำ และ มากกว่า 60 พันล้านเหรียญ เอามาใช้เรื่องการปรับตัวของภูมิอากาศโดยแหล่งทุนจากธนาคารระหว่างประเทศ เพื่อช่วยเหลือประเทศ เศรษฐกิจปานกลางและต่ำ ดังนั้นระบบการเงินจัดการน้ำด้วยคาร์บอนเครดิตสามารถเป็นแหล่งงบประมาณสนับสนุน แก้ปัญหาความไม่มั่นคง ด้านน้ำ ไปจนถึงการลดการปลดปล่อยคาร์บอน จากการจัดการน้ำ
โดยในขณะนี้มีโครงการเกี่ยวกับคาร์บอนเครดิตด้านน้ำที่สามารถผลิตคาร์บอนเครดิตได้มากกว่า 45 ล้านเครดิต และหน่วยงานด้านมาตรฐานคาร์บอนเครดิตเช่น vera หรือ Gold Standard ต่างก็ให้ความสนใจ
คาร์บอนเครดิตด้านการจัดการน้ำ จึงไม่เพียงแค่เรื่องการลดปลดปล่อยคาร์บอน แต่เชื่อมโยงไปถึงการปรับตัวต่อผู้ที่เผชิญแรงกดดันด้านน้ำด้วย
ข้อเสนอการใช้คาร์บอนเครดิตจัดการน้ำ ทำให้ชวนตั้งคำถามว่า งบประมาณของรัฐ ระบบการเงินเพื่อทรัพยากร สิ่งแวดล้อมที่มีอยู่ ไม่สามารถสนับสนุนการจัดการน้ำที่ยั่งยืนได้แล้วหรือ มีแต่ต้องแปลงเป็นคาร์บอนเครดิตจึงจะระดมทุนได้กระนั้นหรือ
จากนวัตกรรมทุนนิยมคาร์บอนดังกล่าว ต่อไปทุกปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร ตลอดขนชีวิตทางเศรษฐกิจ สังคมต่าง ๆ คาร์บอนเครดิตเสนอจะให้คำตอบด้านการเงินทั้งหมด หรือจะถูกแปลงเป็นคาร์บอนเครดิตทั้งหมด
แต่สิ่งที่ไม่ได้กล่าวถึงคือ อำนาจจัดการของระบบตลาดจะเข้ามาคุม ทุกนิเวศน์ ทุกทรัพยากร และทุกชีวิต เพื่อแปลงเป็นทรัพย์สิน และสินค้า ให้กับภาคทุนสีเขียวได้ฟอกเขียวอย่างเหลือเฟือ
โครงการจัดการน้ำ ทั้งหมดไม่ว่าจะสร้างเขื่อน ผันน้ำ บำบัดน้ำเสีย ลดการใช้น้ำ จะถูกตีค่าเป็นคาร์บอนเครดิต และแลกเปลี่ยนกันได้ ไม่ว่าจะเป็นระบบนิเวศที่หนึ่งถูกทำลาย จากกิจกรรมเศรษฐกิจของกลุ่มทุน ก็อาจจะถูกแลกคือด้วยคาร์บอนเครดิต การจัดการน้ำหรือทรัพยากรอื่น ๆ จากอีกทีหนึ่งได้
นี่คือโลกใหม่ของทุนนิยมสีเขียวที่เราไม่เคยเผชิญมาก่อน
ต่อไปผู้เดือดร้อนถูกละเมิดสิทธิจากทรัพยากรจะไม่ได้มีเพียงแค่ชุมชนในพื้นที่ป่าแต่จะรวมไปถึงชาวนาชาวไร่ และทุกภาคส่วนที่เกี่ยวกับน้ำ จะถูกแปลงเป็นแรงงานและทรัพยากรเพื่อสินค้าคาร์บอนเครดิตโดยไม่รู้ตัว
กฤษฎา บุญชัย รายงาน
อ้างอิง : WSJ Conferences